Zaczynamy w końcu następną dynastie polskich władców. Oczywiście pierwszy w kolejce do opisanie nie kto inny jak Władysław Jagiełło. Znany najbardziej z tego, że spuścił łomot Krzyżakom pod Grunwaldem. Do rzeczy więc.

Władysław Jagiełło rządził na Litwie od roku 1377. Był królem ostatniego pogańskiego państwa, tak więc musiał wybrać... Albo chrzest w obrządku katolickim, albo prawosławnym... Decyzja ta była niezmiernie ważna, ponieważ miała ustosunkować politykę całej dynastii. Wybrał ta pierwszą opcje żeniąc się z Jadwigą i wstępując tym samym na tron Polski w 1386. Pierwszym znaczącym posunięciem Jagiełły było zażegnanie sporu inkorporacyjnego Polski z Litwą, która od tego czasu władał brat Władysława, Witold.

Zawarta w 1401 roku unia wileńsko-radomska gwarantowała Litwinom odrębność państwowo-prawną, a Witoldowi dożywotnią władzę (musiał on jednak uznać zwierzchnictwo Jagiełły). Równie ważnym dokumentem w stosunkach Polski z Litwa była unia horodelska. Podpisana w 1413 potwierdzała niezależność Litwy, a po śmierć Witolda jego następca miał być wybrany w porozumieniu Polski z Litwą. 

Tak jak już wspomniałem Jagiełło najbardziej znany jest z wygranej bitwy pod Grunwaldem, która była epizodem Wielkiej wojny z Zakonem Krzyżackim. Jak do niej doszło ?

Ogólnie wojna toczyła się w latach 1409-1411 jej głównymi przyczynami było antypolskie nastawienie Ulryka von Jungingena, zajęcie Żmudzi przez Krzyżaków i poparcie powstania antykrzyżackiego właśnie na Żmudzi przez Witolda. W początkowej fazie wojny wojska krzyżackie wbiły się na ziemie dobrzyńską i zajęły ja. Natomiast Litwini wsparli powstańców na Żmudzi i zajęły ją całą. Do ostatecznego rozstrzygnięcia wojny doszło własnie pod Grunwaldem w 1411. Wojska Jagiełły wspomagane oddziałami Litewskimi i wojskami swoich lenników stanęły do bitwy przeciw wojskom Krzyżackim wspomaganym przez zachodnioeuropejskie rycerstwo. Wynik oczywiście dobrze znany każdemu Polakowi. Jagiełło wygrał (w bitwie zginął Wielki Mistrz zakonu) i dzięki temu przejął inicjatywne w wojnie oblegając Malbork. Jednak i zwycięstwa pod Grunwaldem i nie udane oblężenie Malborku nie dawały wielkich korzyści podczas rokowań pokojowych.W 1411 został zawarty I pokój toruński. Polska odzyskała ziemie dobrzyńska, a Litwa Żmudź (tylko do śmierci Witolda). Zakon zapłacił odszkodowanie jednak niezbyt wielkie. Jagiełło nie umiał wynieść więcej politycznych korzyści z wygranej wojny.

Tyle o wojowaniu. Teraz troszkę polityki na krajowym podwórku. Władysław długo nie mógł doczekać się męskiego potomka. Dopiero w wieku 70 lat urodzili mu się synowie Władysław i Kazimierz. Aby ułatwić sukcesje tronu swoim synom wydał dwa przywileje dla szlachty:

• Jednlni (1430) - Szlachcica można było uwięzić tylko za wyrokiem sadu
• Kraków (1433) - ograniczała dostęp nieszlachty to wyższych urzędów i godności kościelnych

Jagiełło był dobrym władcom zawsze szukającym kompromisów. Był gorliwym ale tolerancyjnym katolikiem. Zmarł w 1434 a władze po nim przejął jego syn Władysław.